Ongelijke pupilgrootte/anisocorie


 

Hoewel het een weinig frequente verwijzing is naar de oogspoed, varieren oorzaken voor anisocorie van benigne tot levensbedreigende aandoeningen. De voorgeschiedenis en het onderzoek zijn belangrijk om te bepalen welke patient een dringende doorverwijzing nodig heeft en welke een routine afspraak. De hoofdtaak van de arts is om een nervus oculomotorius parese uit te sluiten, wat een dringende verwijzing vereist aangezien de patient een cerebraal aneurysma kan hebben.

Presentatie:

  • Ongelijke pupilgrootte kan toevallig opgemerkt worden door vrienden of familie, waarna de patient naar de oogafdeling komt.
  • Ernstiger zijn patienten die zich presenteren met plots ontstane ongelijke pupilgrootte samen met hoofdpijn +/- dubbelbeelden.

Onderzoek:

  • Bepaal welke de abnormale pupil is, als vuistregel, als de abnormale pupil de kleine is, is onmiddellijke doorverwijzing naar de oogspoed niet nodig. Als de abnormale pupil de kleine is, wordt de anisocorie groter in het donker; aan de andere kant, als de abnormale pupil de grote is, neemt de anisocorie toe in hel licht. Een grote pupil die niet of verlangzaamd reageert op licht is de abnormale pupil.
  • Zoek naar geassocieerde tekens zoals ptosis (oculomotorius parese) en abnormale oogbewegingen (oculomotorius parese).

Behandeling:

  • Een verwijde pupil met ptosis en/of beperkte oogbewegingen is een oculomotorius parese tot het tegendeel bewezen is.
  • Ook ongelijke pupilgrootte geassocieerd met hoofdtrauma moet binnen 24 uur naar de oogspoed verwezen worden.
  • Ongelijke pupillen zonder andere geassocieerde tekens kunnen verwezen worden naar de raadpleging.


image

Figuur 1.
Deze 70 jarige man kwam met een plots ontstane verwijde pupil links met ptosis en beperkte oogbewegingen. Hij had ook hoofdpijn. Hij werd gezien op de oogspoed en werd verwezen naar de neurochirurg. MRI scan met kontrastmiddel toonde een arteria communicans posterior aneurysma dat chirurgisch geklipt werd.



image

Figuur 2.
Deze man had ongelijke pupillen, de linker was kleiner. Merk de partiele ptosis. De patient had links een Horner's syndroom. Hij werd verwezen naar de polikliniek voor verdere diagnostiek. In een Horner's syndroom, is het belangrijk om een pathologisch proces zoals een tumor in de longapex uit te sluiten. Wanneer dit uitgesloten is, zijn de meeste andere oorzaken goedaardig.